Tez ve Bitirme Projesi Arasındaki Fark Nedir?

Tez ve Bitirme Projesi / Ödevi Arasındaki Fark Nedir? sorusuna bu yazıda kısaca yanıt verilmeye çalışılacaktır.

Bitirme projesi, tezsiz yüksek lisans programlarından mezun olabilmek için hazırlanması gereken bir dönem projesidir. Proje, bu bakımdan tezli yüksek lisans programlarından mezun olabilmek için yazılan yüksek lisans tezine de benzemektedir. Bu nedenle projeler, tezsiz yüksek lisans bitirme projesi veya ödevi olarak da adlandırılmaktadır. Tez ve bitirme projesi arasındaki temel fark, tezin bitirme projesine göre daha akademik ve teknik bir yapıya ve özgün bir çalışmaya sahip olmasıdır.

Tezsiz yüksek lisans programlarında bitirme projesi, dönem projesi olarak da adlandırılmaktadır. Tezsiz yüksek lisans proje aşaması, dönem projesinin alındığı yarıyılda öğrencinin dönem projesine kayıt yaptırmasıyla başlamaktadır. Dönem projeleri bir yarıyıl sürmekte ve başarılı proje teslimiyle öğrenciler yüksek lisans programından mezun olmaya hak kazanmaktadırlar.

Öte yandan tez, yüksek lisans programının sonunda yüksek lisans derecesi almak için yazılır. Yüksek lisans tezinde orijinal ve özgün bir araştırma yapılması gerekir. Tez yazım aşamasında, ilgili üniversitenin veya enstitünün belirlemiş olduğu yazım kurallarına uyulması önemli bir konudur. Bu açıdan yüksek lisans tezlerinin yazımında uzman kişilerin desteğinin ve yardımın alınması tez yazımında hataları ortadan kaldıracaktır.

Yüksek lisans tezi yazılırken dikkat edilmesi gereken başlıca hususlar şunlardır:

  • Öncelikle tez konusu belirlenmelidir. Konunun danışman hocanın desteğiyle sınırlandırılarak belirli bir çerçeveye oturtulması çok önemlidir. Aksi takdirde konunun dağılması ve özgün bir çalışma ortaya konulması olanaksız hale gelecektir. Bu nedenle tez konusu araştırılırken literatür taraması yoluyla ilgili alanda yapılmış çalışmaları incelemek, konunun belirlenmesinde yardımcı olur.
  • Tez çalışmasının niçin yapıldığını gösteren amaç ortaya konulmalıdır. Tezin amacıyla beraber çalışma sorusunun ve hipotezin belirtilmesi ve çalışmada hangi yöntemin kullanılacağının belirlenmesi, bir yüksek lisans tezinin ana unsurlarındandır.
  • Tez konusuyla ilgili kaynakların taranması, tez yazımına esas teşkil edecek kısmı oluşturur. Daha önce konuyla ilgili yapılmış bilimsel çalışmalar, yazılmış kitaplar ve makaleler, internet ortamındaki kaynaklar, ilgili gazete ve dergi haberleri, röportajlar ve görsel dokümanlar, tez yazımında öğrencilere yol gösterici olacaktır.

Bu bilgiler ışığında bir yüksek lisans tezi temel olarak şu bölümlerden oluşur:

  • İç Kapak
  • Tez Onay Sayfası
  • Özet/Abstract (Tezin Türkçe ve İngilizce olarak genelde 200-300 kelimeden oluşan kısa bir özeti)
  • İçindekiler Dizini
  • Şekil, Tablo, Resim, Grafik Dizini
  • Kısaltmalar Dizini
  • Giriş
  • Kavramsal Çerçeve veya Literatür Taraması
  • Bulgular (Çalışmadan Elde Edilen Sonuçlar)
  • Tartışma ve Sonuç (Çalışma Sonucunda Elde Edilen Bulguların Literatürdeki Mevcut Çalışmalarla Karşılaştırılarak Yorumlanması)
  • Kaynakça.

Tez ve Bitirme Projesi Arasındaki Fark Nedir? sorusuna kısaca “oldukça benzerdirler” şeklinde yanıt verilebilir. Bir genelleme olarak; projeler çoğunlukla saha araştırmasından muaf olmakta, anket ve analiz içermeyip literatür taramasına dayanmaktadır. Ancak bunun istisnaları da bulunmaktadır. Sonuç olarak yüksek lisans tezi ve bitirme ödevi yazımı, belirli kurallara uymayı ve bunları intihale yol açmayacak şekilde yapmayı gerektiren bir uzmanlık işidir. Bu bakımdan bitirme ödevleriniz ile yüksek lisans ve doktora tezlerinizin yazımında, sahasında uzman akademisyen hocalarımızdan destek alabilirsiniz.